فرصتها و چالشهای «پیروز انتخابات ازبکستان» در دوره جدید
تاریخ انتشار: ۲۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۰۳۰۸۱
«الکساندر کنیازف» پژوهشگر ارشد موسسه مطالعات اوراسیای دانشگاه روابط بینالملل مسکو وابسته به وزارت امور خارجه روسیه ضمن یادداشتی که در اختیار خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه قرار داد، به بررسی فرصتها چالشهای احتمالی پیش روی «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور منتخب ازبکستان پرداخت.
در این یادداشت آمده است: «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور ازبکستان یک هفته پس از اعلام نتایج همهپرسی اصلاحات قانون اساسی این کشور که در 30 آوریل برگزار شد، فرمان برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری را صادر کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بنابراین میتوان به این نتیجه رسید که همهپرسی قانون اساسی و انتخابات ریاست جمهوری بخشی از یک طرح جامع اصلاح نظام سیاسی ازبکستان است. رئیس جمهور ازبکستان تصمیم خود نسبت به برگزاری انتخابات زودهنگام را اینگونه توجیه کرد که اصلاحات قانون اساسی منجر به تغییر قابل توجهی در فضای سیاسی و حقوقی و همچنین توازن قوا شده است که در چنین شرایط جدیدی قوه مجریه (ریاست جمهوری) نیز باید تجدید و به روز شود.
شوکت میرضیایف با تاکید بر ضرورت ادامه اصلاحات، دست یافتن به اجماع عمومی در جهت نیل به این اهداف را مهم توصیف کرد. برگزاری همهپرسی اصلاحات قانون اساسی علاوه بر تقویت اجماع عمومی همچنین پیامد سیاسی مهم دیگری نیز داشت: با تایید اصلاحات، دوره ریاست جمهوری شوکت میرضیایف به اصطلاح از «صفر» شروع شده و به وی اجازه میدهد تا دو بار دیگر نیز در انتخابات ریاست جمهوری حضور یابد.
تصمیم مقامات ازبکستان برای برگزاری انتخابات زودهنگام از منظر به حداقل رساندن مخاطرات سیاسی، کاملا منطقی به نظر میرسد. در حال حاضر وضعیت اجتماعی و اقتصادی در ازبکستان دارای ثبات بوده و افکار عمومی کشور نسبت به رهبری خود سطح بالای توجه را نشان میدهد. با این حال نمیتوان احتمال بروز بحران در حوزههای اقتصادی و اجتماعی را مردود دانست.
در این راستا عامل افزایش آشفتگیهای سیاسی و اقتصادی در روابط بینالملل، خطرات بالای تشدید تقابل غرب با روسیه و چین به عنوان نزدیکترین شرکای سیاسی و اقتصادی ازبکستان، حائز اهمیت است.
تغییر و تحول سیاسی انجامشده در ازبکستان بدون تردید بر شرایط داخلی و حفظ ثبات این کشور تاثیر قابل توجهی خواهد داشت، البته مشروط بر اینکه توسعه اقتصادی متوقف نشده و انتظارات اقتصادی و اجتماعی جمعیت این کشور را برآورده کند.
شایان ذکر است که شوکت میرضیایف با بیان صریح و شیوا و موفقیتهایی که در دوره اول و بخشی از دوره دوم ریاستجمهوری داشت، سطح انتظارات عمومی را بالا برد. این انتظارات باید برآورده شوند تا رئیس جمهور حمایت عمومی بالایی را با خود داشته باشد. برای شوکت میرضیایف دریافت به اصطلاح وام جدید اعتماد از این نظر مهم است که چنانچه بخواهد تصمیمات غیر معمول بگیرد (که احتمال آن هست)، بدون تردید به دردش خواهد خورد.
معلوم است که در چنین شرایطی باید یکپارچگی ساختار دیوانسالاری یا بوروکراسی و نهادهای مجری قانون تقویت شود، زیرا چه در پایتخت و چه در مناطق دیگر، گروههای مختلف دیگر علاوه بر جمع شدن در اطراف شوکت میرضیایف و به نمایش گذاشتن حسن نیت خود و ایجاد ارتباط موثر با رئیس جمهور، راه دیگری برای بقای سیاسی نخواهند داشت.
انتخابات زودهنگام روز یکشنبه ریاست جمهوری ازبکستان بدون مشکل خاصی برگزار و میرضیایف موفق به جلب آرای بیش از 80 درصد انتخابکنندگان شد. در حقیقت هیچ یک از نامزدها از شانس رقابت واقعی با شوکت میرضیایف برخوردار نبودند.
از سوی دیگر برخلاف قزاقستان و قرقیزستان که شبکههای اجتماعی و سازمانهای غیردولتی از جمله سازمانهای خارجی بر دستور کار سیاسی این کشورها تاثیر میگذارند، در ازبکستان نقش آنها به مراتب ضعیفتر است. با این حال چنانچه در کوتاهمدت وضعیت سیاسی و اجتماعی ازبکستان کاملاً باثبات و قابل پیشبینی به نظر میرسد، پس به صورت قاطعانه صحبت کردن در مورد وضعیت احتمالی میانمدت یا بلندمدت نسبتا سخت خواهد بود.
مقامات ازبکستان ممکن است طی مدتزمان طولانیتری با چالشهای اجتماعی و اقتصادی و افزایش فعالیتهای سیاسی گروههای خاصی از جمعیت مواجه شوند. طی سالهای اخیر رهبری ازبکستان با اتکا به حمایت جامعه، اغلب خود مشوق تشدید فعالیتهای سیاسی و اجتماعی شهروندان بوده و روی این امر حساب کرده است که چنین فعالیتهایی به صورت عمده در مسیر سازندگی پیش خواهند رفت. البته از یک سو این فعالیتها عامل مهمی در اجرای اصلاحات بوده است، اما از سوی دیگر چنین فعالیتهایی که همیشه قابل مدیریت و کنترل نیستند، ممکن است در شرایط وقوع بحران به شکل مخرب در بیاید.
بعید است که تجدید دوره ریاست جمهوری شوکت میرضیایف تأثیر مهمی بر تعامل «تاشکند» با شرکای کلیدی بینالمللی ازبکستان داشته باشد یا تغییرات اساسی در سیاست خارجی این کشور به بار بیاورد. تقویت ثبات در ازبکستان مهم است، زیرا نقش ثباتبخش مهمی در سراسر گستره اوراسیای مرکزی دارد.
با این وجود، رهبری ازبکستان باید در آینده قابل پیشبینی برای مقابله با اقدامات مغرضانه احتمالی کشورهای غربی جهت برهم زدن روابط پویای تاشکند با «مسکو»، «تهران» و «پکن» و تعامل موثر آن با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و سازمان همکاریهای شانگهای آماده باشد. در عین حال این سیاست تاشکند نباید دلیلی برای اعمال تحریمهای غرب علیه ازبکستان و کاهش سطح روابط با این کشور شود.
بعید است غرب با اتخاذ چنین اقداماتی زمینه نزدیکی بیشتر ازبکستان به روسیه، ایران و چین را فراهم کند.
پایان پیام/ح
منبع: فارس
کلیدواژه: ازبکستان میرضیایف انتخابات زودهنگام شوکت میرضیایف ریاست جمهوری قانون اساسی رئیس جمهور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۰۳۰۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چه کسی بر صندلی ریاست مجلس دوازدهم تکیه میزند؟
با مشخصشدن نتایج انتخابات مجلس دوازدهم در بیشتر کرسیهای نمایندگی، رقابتها برای ریاست بر قوه مقننه شدت گرفته است که شنیدهها از محافل سیاسی و راهروی مجلس از لابیهای پشتپرده و برگزاری جلسات گوناگون حکایت دارد.
به گزارش ایسنا، بعد از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس، تکلیف ۲۴۵ کرسی برای ۴ سال آینده مشخص شد و ۴۵ کرسی باقیمانده نیز در ۲۱ اردیبهشت تعیین میشوند بنابراین اکنون بیش از دو سوم ترکیب مجلس آینده مشخص شده است.
از همان ابتدای اعلام نتایج انتخابات، موضوع اصلی در محافل سیاسی تعیین «رئیس مجلس دوازدهم» بود. موضوعی که هم در رسانهها پیگیری شد، هم چهرههای سیاسی داخل و خارج مجلس را به واکنش واداشت و هم زمینه جناحبندیها در این باب را فراهم کرد؛ این روند در روزهای پس از برگزاری انتخابات مجلس آنقدر سرعت گرفت که به موازات اعلام نتایج در مهمترین حوزههای انتخابیه، اسامی چهرههایی برای تکیهزدن به صندلی ریاست مجلس شنیده میشد. با نزدیکشدن به شروع کار مجلس آینده اما این رقابتها رنگوبوی بیشتری گرفته و خبرها حکایت از برگزاری جلسات متعدد رسمی و غیررسمی برای تصمیمسازی درباره ریاست مجلس آینده دارد.
برمبنای آنچه برخی منتخبان مجلس آینده میگویند، افرادی چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم برای ریاست مجلس اعلام آمادگی کردند که از جمله آنان می توان از «محمدباقر قالیباف»، «منوچهر متکی»، «مجتبی ذوالنوری»، «مرتضی آقاتهرانی»، «حمید رسایی» و «حمیدرضا حاجیبابایی» نام برد. شنیدهها از راهروی مجلس هم نشان میدهد این چهرهها برای جلب نظر سایر منتخبان، جلساتی برگزار کردهاند؛ روندی که در آن، طرح وعدههایی برای گرفتن رای از منتخبان مجلس آینده هم دور از ذهن نیست.
باتوجه به رقابت تنگاتنگ جریانهای مختلف اصولگرایی در انتخابات مجلس دوازدهم و حضور کاندیداهای آنان در بهارستان، انتظار میرود صحنه رقابت نهتنها برای کسب کرسی ریاست که برای کرسی نایب رئیسی، سایر اعضای هیأت رئیسه مجلس و حتی رؤسای کمیسیونهای تخصصی مجلس نیز جدیتر شود و در نهایت فضای کلی مجلس دوازدهم را به سمتوسویی هدایت کند که در آن کمتر شاهد یکدستیهایی از نوع مجلس یازدهم باشیم.
در چنین شرایطی، اینکه کاندیداهای هر کدام از این کرسیهای ریاست، گوشهچشمی به نتایج دوره دوم انتخابات مجلس داشته باشند تا با رایزنیها بتوانند نظر آنان را به خود جلب کنند، نهتنها تصور بعیدی نیست که به نظر میرسد تاثیر سرنوشتسازی هم بر ترکیب نهایی هیات رئیسه و روسای کمیسیونهای مجلس دوازدهم برجای بگذارد.
انتهای پیام